20. yüzyılın başları, klasik imparatolukları parçalayan sosyalizmden, milliyetçiliğe kadar her türlü ideolojik akımların çarpıştığı bir dünya arenasıdır. Böylesi bir dünyada Türklük aleminin üç önemli merkezinden (İstanbul, Kazan, Bakü) biri olan Azerbaycan'da da bu dönemin şartları gereği bir dizi ideoloji ve felsefi cereyanın ortaya çıktığını görmekteyiz. Milli Birliklerin kuruluşunda kaçınılmaz bir olgu olan 'Milli romantizm' cereyanı Azerbaycan'da 'Pantürkizm' olarak ortaya çıkacak ve 1918 Azerbaycan Cumhuriyetinin kuruluşunun fikri zemini edebiyatla, edebiyatçılar, tarihle tarihçiler oluşturacaktır.